ارتباط برخی خصوصیات زیست شناختی گناد با پروفیل اسیدهای چرب غیراشباع تخمک، موفقیت لقاح و اندازه لاروی در ماهی سفید (rutilus frisii kutum)

چکیده در بهار 1386، تعداد 48 قطعه ماهی سفید ماده با میانگین طول و وزن (بدون محاسبه وزن گناد) بترتیب 2/1± 62/49سانتیمتر و 229±977 گرم از صیدگاه رودخانه تجن واقع درشهرستان ساری از نظر ارتباط برخی خصوصیات زیست شناختی تخمک (قطر، سطح، حجم و نسبت سطح به حجم) و تخم (قطر، سطح، حجم، نسبت سطح به حجم، قطر زرده، فضای زرده، فضای حاشیه زرده و نسبت فضای زرده به دور زرده) با برخی خصوصیات مادری نظیر طول، وزن و هم آوری مطلق و همچنین طول لاروی؛ ارتباط ترکیبات بیوشیمیایی مایع سلومیک (سدیم، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، کلسترول، پروتئین کل و گلوکز) و پروفیل اسیدهای چرب با برخی خصوصیات زیست شناختی تخمک و تخم (ذکر شده در بالا)، موفقیت لقاح، نرخ تخمه گشایی و اندازه لاروی مورد بررسی قرار گرفتند. بین قطر تخمک با قطر زرده (01/0>p)، نسبت فضای زرده به فضای حاشیه زرده (01/0>p) و اندازه لاروی در بیومتری دوم (05/0>p) ارتباط معنی دار مستقیم وجود داشت ولی ارتباط میان قطر تخمک با نسبت سطح به حجم تخمک (01/0>p) و نسبت سطح به حجم تخم (05/0>p) معکوس بود. همچنین بین قطر زرده با اندازه لاروی در بیومتری دوم رابطه معنی دار (01/0>p) مستقیم وجود داشت. ارتباط مستقیمی نیز بین قطر تخم با فضای حاشیه زرده (01/0>p) و همچنین ارتباط معکوس با نسبت سطح به حجم تخم (01/0>p) وجود داشت. همینطور بین موفقیت تخمه گشایی و اندازه لاروی در بیومتری اول ارتباط معنی دار (05/0>p) مستقیم برقرار بود. با افزایش موفقیت تخمه گشایی، بر میزان اندازه لاروی در بیومتری اول افزوده شد. بین فاکتورهای فوق با موفقیت لقاح ارتباط معنی داری (05/0p) وجود داشت. همگام با افزایش یون منیزیم، وزن گناد سیال شده (01/0>p)، افزوده شد. ارتباط بین نسبت یون های سدیم به پتاسیم با تعداد تخمک در یک گرم گناد سیال شده، معکوس بود. ارتباط پروتئین کل با قطر، مساحت و حجم تخم (05/0>p)، بر خلاف نسبت سطح به حجم تخم (05/0>p) مستقیم بود. ارتباط کلسترول با حجم تخم (05/0>p) مستقیم بود. ارتباط میان گلوکز با قطر، مساحت و حجم تخم و فضای حاشیه زرده (05/0>p)، برخلاف نسبت سطح به حجم تخم (05/0> p)، معکوس بود. بین اسید مریستیک (c14:0) با نرخ تخمه گشایی تخم ارتباط معنی دار مستقیم (05/0>p) وجود داشت. بین اسید پالمیتیک (c16:0) با تعداد تخمک در گرم ارتباط مستقیم معنی دار (01/0>p) وجود داشت. ارتباط اسید گادولئیک (c20:1n9) با طول لارو تازه تفریخ شده مستقیم (05/0>p) بود. ارتباط اسید c20:2n6 با تعداد تخمک در گرم (05/0>p)، برخلاف وزن مولد (05/0>p) مستقیم بود. ارتباط اسید آراشیدونیک (c20:4n6) و epa (c20:5n3) با تعداد تخمک در گرم (05/0> p) مستقیم بود. بین dha (c22:6n3) با وزن گناد سیال شده، هماوری کاری و مطلق، ارتباط معنی دار مستقیم (05/0>p) برقرار بود. رابطه نسبت dha/ epa با تعداد تخمک در گرم (05/0>p)، برخلاف وزن گناد سیال شده (01/0>p)، هماوری کاری (01/0>p) و هماوری نسبی (05/0>p) مستقیم بود. ارتباط ? n-6/? n-3 با وزن گناد سیال شده معکوس بود. ارتباط بین hufaو همینطور n-3 hufa با هماوری کاری و نسبی (05/0> p) مستقیم بود. ارتباط بین sfa با تعداد تخمک در گرم (01/0> p) مستقیم بود. ارتباط بین نسبت سه اسید چرب aa/epa/dha با هماوری کاری و نسبی (05/0>p) برخلاف نسبت سطح به حجم تخمک (05/0>p) معکوس بود. بین لیپید کل و وزن لارو تازه تفریخ شده (05/0>p)، ارتباط مستقیم وجود داشت. نتیجه کلی اینکه تعادل در ترکیبات تشکیل دهنده جیره غذایی و همینطور ترکیبات بیوشیمیایی آب محیط پرورش که روی ترکیب بیو شیمیایی لاشه و در پی آن تخمک و دیگر مواد تناسلی مولدین و همینطور کیفیت و بقای لارو تولیدی موثر است، جزء شرایط لازم جهت انجام تکثیری موفق می باشد. واژه های کلیدی: ماهی سفید، خصوصیات زیست شناختی گناد، مایع سلومیک (تخمدانی)، پروفیل اسیدهای چرب، موفقیت تخمه گشایی، اندازه لاروی و کیفیت تخم.